Page 72 - ThammaThuanKrasae
P. 72
อานาปานสติ ธรรมะทวนกระแส
เคล็ดอุบายเวลาปฏิบัติ ในการออกจากอุปจารสมาธิ ก็คือ บังคับ
ความรู้สึกจากศูนย์กลางกาย หายใจที่อยู่บริเวณเหนือสะดือ ๒ นิ้ว
ผลักบังคับความรู้สึกลงสู่ศูนย์สะดือ พักไว้ประมาณ ๒-๓ นาที แล้ว
ยกขึ้นมาที่เหนือสะดือ ๒ นิ้ว ก าหนดให้นิ่งประมาณ ๓ นาที จากนั้น
ก าหนดลมหายใจ เข้าทางรูจมูกทั้ง ๒ ข้าง (หายใจทางปอด) ผลัก
ความรู้สึก(เปิดหลอดเลือดหรือเปิดประตูลม) และนึกดึงกลับขึ้นมา
ข้างบน จะมีปฏิกิริยาเหมือนหมอนวดเปิดประตูลม มีความรู้สึกเหมือน
เลือดลมวิ่งไปข้างล่างและวกกลับขึ้นมาข้างบนจะได้คลื่นกระแสของ
“โอกกันติกาปีติ” เป็นพัก ๆ เหมือนกระแสคลื่นที่ซัดเข้าหาฝั่ง ยัง
สามารถเอาไปก าหนดปีติด้วยการลืมตา การปฏิบัติแบบนี้คือเรียกว่า
“การสัมปยุตธรรมด้วยปัญญา”
เคล็ดอุบายในการท าให้เกิด อัปปนาสมาธิ และการหน่วงเป็น
องค์ฌาน
“อัปปนาสมาธิ” หมายถึง จิตที่ตั้งมั่นแนบแน่น อยู่ในอารมณ์ที่
ก าหนดกิเลส อันได้แก่ นิวรณ์ ๕ ไม่สามารถรบกวนได้ และเป็นเหตุให้
เกิด “ฌาน”
ค าว่า “อัปนา” มีความหมายคล้ายค า “อับปาง” คือการจมลง
ของเรือ ท าให้แนบแน่นติดอยู่ใต้พื้นผิวน้ า โดยการกระท าในเวลา
ปฏิบัติอัปปนาสมาธิ ก็มีลักษณะคล้ายกันคือการจมลงของลม
๔๘