Page 99 - ThammaThuanKrasae

ฌานและนิวรณ์
“ดูกรภิกษุทั้งหลาย ยังอีกข้อหนึ่ง ภิกษุมีอุเบกขา มี

สติสัมปชัญญะ เสวยสุขด้วยนามกาย เพราะปีติสิ้นไป บรรลุตติยฌานที่

พระอริยเจ้าทั้งหลายสรรเสริญว่า ผู้ที่ได้ฌานนี้เป็นผู้มีอุเบกขา มีสติอยู่

เป็นสุข เธอท ากายนี้ให้ชุ่มชื้นเอิบอาบซาบซ่านด้วยสุขอันปราศจากปีติ

ไม่มีเอกเทศไหนๆ แห่งกายของเธอทั่วทั้งตัว ที่สุขปราศจากปีติจะไม่

ถูกต้องเปรียบเหมือนในกออุบล กอปทุมหรือกอปุณฑริกแต่ละชนิดใน

กออุบล กอปทุมหรือกอปุณฑริก ดอกบัวบางชนิดเกิดในน้ าเจริญในน้ า

ยังไม่พ้นน้ า จมอยู่ในน้ า น้ าเลี้ยงไว้ อันน้ าเย็นหล่อเลี้ยงเอิบอาบซึมซาบ

ไปแต่ยอดและเหง้า ไม่มีเอกเทศไหนๆ แห่งกออุบล กอปทุมหรือ

กอปุณฑริกที่น้ าเย็นจะไม่ถูกต้องฉะนั้นฯ”

จากพระสูตรนี้มีสิ่งที่เพิ่มขึ้นมาซึ่งในปฐมฌานและทุติยฌานไม่มีก็

คือ

ค าว่า มีอุเบกขา หมายถึงมี การก าหนดอุเบกขาของคาบลม

เกี่ยวข้องอยู่ด้วย

ค าว่า มีสติ สัมปชัญญะ หมายถึง มีการระลึกกับความรู้สึกตัวอยู่

กับอารมณ์ที่เสวยสุขด้วยนามกาย คือกายิกสุข ๑ และเจตสิกสุข ๑

ค าว่า เพราะปีติสิ้นไป คือคลื่นกระแสปีติจางหายไป ด้วยการ

พิจารณาปีติ ด้วยลักขณูปณิชฌานแห่งความวางเฉยไม่ให้ดับไป

๗๕