Page 94 - ThammaThuanKrasae

ฌานและนิวรณ์
เมื่อได้กระแสความรู้สึกเดิมบังคับจาก “เครื่องบังคับช่อง” ลงไป

ที่ฐานลมที่ ๑ (เหนือสะดือ ๒ นิ้ว) ก็ก าหนดอัปปนาหน่วงขึ้นมายังฐาน

ลมที่ ๒ ฐานลมที่ ๔ (เดินเป็นเส้นตรงไม่แวะไปเที่ยวฐานที่ ๓) ฐานลมที่

๕ และฐานลมที่ ๖ คือ กลับเข้าเครื่องบังคับช่องทางอารมณ์ปฐมฌาน

ผู้ปฏิบัติต้องท ากลับไปกลับมาให้เป็นวสีจนช านาญในการยกจิตขึ้นสู่

อารมณ์ และเวลาจะออกจากปฐมฌาน อย่าลืมวสีข้อที่ ๔ คือการ

ช านาญในการออก ก็ใช้วิธีเดียวกับการออกจากการหน่วงอัปปนาสมาธิ

คือ การบังคับลมกลับลงสู่ฐานลมที่ ๑ ที่ศูนย์สะดือแล้วใช้เคล็ดอุบายใน

การออกจากอุปจารสมาธิที่ได้อธิบายไว้แล้วปฏิบัติ

ทุติยฌาน (รูปฌานที่ ๒)

ทุติยฌาน (รูปฌานที่ ๒) องค์ฌานเหลือเพียงปีติ สุข และ

เอกัคคตาด้วยการละวิตก วิจารให้ดับไป ปัญหามีอยู่ว่า ผู้ปฏิบัติจะละ

วิตก วิจารได้อย่างไร

จากมหาอัสสปุระสูตรว่าด้วยฌาน๔ พระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๒ หน้า

๔๑๓ ข้อ ๔๗๒

“ดูกรภิกษุทั้งหลาย ยังมีอีกข้อหนึ่ง ภิกษุบรรลุทุติยฌาน มี

ความผ่องใสแห่งจิตภายใน เป็นธรรมเอกผุดขึ้น เพราะวิตกและวิจาร

สงบไป ไม่มีวิตก วิจาร มีปีติ และสุขอันเกิดแต่สมาธิ ไม่มีเอกเทศไหนๆ

แห่งกายของเธอทั่วทั้งตัวที่ปีติและสุข อันเกิดแต่สมาธิจะไม่ถูกต้อง

๗๐