Page 89 - ThammaThuanKrasae
P. 89
ฌานและนิวรณ์
ปรากฏแห่งสมถนิมิต ๑ ความเป็นธรรมอย่างเดียวในความปรากฏแห่ง
ลักษณะของความเสื่อม ๑ ความเป็นธรรมอย่างเดียวในความปรากฏแห่ง
นิโรธ) ได้ความพอกพูนอุเบกขาเป็นท่ามกลางแห่งปฐมฌาน หมายถึง
การได้อุเบกขาเพิ่มขึ้นจากการวางคาบลมของการท ากายสังขารให้ระงับ
การหน่วงอัปปนาสมาธิ มีลักษณะแห่งท่ามกลาง ๓ ประการ คือ
๑. จิตหมดจดวางเฉยอยู่ หมายถึงจิตที่ปราศจากนิวรณ์และวาง
อุเบกขาควบคุมอยู่กับคาบลม
๒. จิตด าเนินไปสู่สมถะวางเฉยอยู่ หมายถึงจิตจะมุ่งเข้าสู่ความ
สงบอย่างรวดเร็ว จากการได้สมถนิมิต และการวางเฉยอุเบกขา
๓. จิตมีความปรากฏในความเป็นธรรมอย่างเดียววางเฉยอยู่
หมายถึง จิตใจ อัปปนาสมาธิที่วางอุเบกขาอยู่ได้ความร่าเริงเป็นที่สุด
แห่งปฐมฌาน มีลักษณะที่สุด ๔ ประการ
๓.๑ ความร่าเริงด้วยอรรถว่า ธรรมทั้งหลายที่เกิดใน
ปฐมฌานนั้น ไม่ล่วงเกินกัน หมายถึง การก าหนดธรรมแต่ละขั้นไปไม่
ก้าวก่ายกัน ล่วงเกินกัน
๓.๒ ความร่าเริงด้วยอรรถว่า อินทรีย์ทั้งหลายมีกิจเป็นอัน
เดียวกัน หมายถึง สัทธา วิริยะ สติ สมาธิ ปัญญา มีกิจคือการกระท าใน
การงานร่วมกันเป็นกิจการงานอันเดียวกัน
๓.๓ ความร่าเริงด้วยอรรถว่า น าไปซึ่งความเพียรสมควรแก่
ความที่ธรรมทั้งหลายไม่ล่วงเกินกัน และอินทรีย์ทั้งหลายมีกิจอันเดียวกัน
๖๕