Page 182 - หลักสูตรพระวิปัสสนาจารย์
P. 182
ทั่วถึงได้ การที่กล่าวค่อยๆ แผ่กว้างออกไปๆ ทีละ
น้อยนั้น คือการขยายปฏิภาคนิมิตที่มีอยู่จากเดิม
นั้นออกไปทีละ 1 นิ้ว 2 นิ้ว 4 นิ้ว 8 นิ้ว 1 ศอก 2
ศอก จนถึงรอบบริเวณสถานที่แล้วค่อยๆ ขยายให้
กว้างใหญ่ออกไปจนถึงหมู่บ้าน ตำบล จังหวัด
ประเทศ กระทั่งถึงที่สุดจดขอบเขตภูเขาจักรวาล
การขยายปฏิภาคนิมิตนี้ พระโยคีบุคคลจะขยายใน
ขณะที่สมาธิยังเป็นอุปจารสมาธิ คือสมาธิที่ใกล้ต่อ
ฌานก็ได้หรือภาคหลังจากที่ได้สำเร็จอัปปนาสมาธ ิ
คือ ญานก็ได้
ปฐมญาณเกิด
เมื่อพระโยคีบุคคลก็ปฏิบัติถูกต้องดังที่ได้
พรรณนามาแล้วนี้รูปาวจร ปฐมฌานที่มีองค์ฌาน
5 ที่เกิดขึ้นแก่พระโยคีเป็นไปดังนี้คือ มโนทวารา
วัชชนะที่มีปฐวีปฏิภาคนิมิตเป็นอารมณ์เกิดขึ้นตัด
กระแสภวังค์ขาดในลำดับนั้น มหากุศลญาณ
สัมปยุตตชวนะดวงใจดวงหนึ่งก็เกิดขึ้น 4 ขณะ แก่
มันทบุคคลหรือ 3 ขณะแก่ติกขบุคคลซึ่งมีปฏิภาค
164