Page 156 - หลักสูตรพระวิปัสสนาจารย์
P. 156
อารมณ์ที่พึงยึดแล้วโดยมโน-ทวาริกกุศล หรือ
กริยาชวนะด้วยเป็นนิมิตด้วยฉะนั้นอารมณ์นั้นชื่อ
ว่า อุคคหนิมิต หรืออีกนัยหนึ่ง วิถีจิตอันใดย่อมยึด
ไว้ซึ่งอารมณ์กรรมฐานฉะนั้น วิถีจิตนั้นชื่อว่า
อุคคหะ ได้แก่ มโนทวาร วิถีจิตที่มีกุศลหรือ
กริยาชวนะ อารมณ์ของมโนทวารวิถีจิต ชื่อว่า
อุคคหนิมิต
ความแตกต่างกันระหว่างบริกรรมนิมิตกับ
อุคคหนิมิต
อารมณ์ กรรมฐานที่เป็นกรรมนิมิต อุคคหนิมิต
ทั้งสองนี้ต่างกันก็เพียงว่า บริกรรมนิมิตนั้น พระ
โยคีบุคคลเห็นได้ด้วยใจเป็นอดีตรูปารมณ์ ส่วน
อุคคหนิมิตนั้นเป็นภาพ พระโยคีเห็นด้วยใจ เป็น
อดีตรูปารมณ์ เมื่อว่าโดยรูปร่างสัณฐาน สีสรร
วรรณะ ตลอดจนประมาณความเล็กหรือใหญ่แล้ว
ก็คงเหมือนกันทั้งสิ้น
ปฏิภาคนิมิต อารมณ์กรรมฐานที่มีส่วนคล้าย
ชื่อว่า ปฏิภาค ฉะนั้นปฏิภาค นิมิตนั้นจึงเป็น
138
