Page 95 - หลักสูตรพระวิปัสสนาจารย์
P. 95
“นิโรธปฺปชานนามคฺคสัจฺจํ” ปัญญาที่ทราบ
ชัดซึ่งทุกข์สมุทัยว่า ดับลงไปตอนไหน
จัดเป็นมัคคสัจจ
โคตรภูญาณ
โคตรภูญาณ แปลว่า ปัญญาที่ตัดขาดจาก
โคตรของปุถุชนเข้าสู่โคตรของพระอริยเจ้า มี
ลักษณะดังนี้ คือ
รูปนามพร้อมกับจิตที่รู้ดับลงไป สงบไป เงียบ
ไป คือถึงพระนิพพานนั้นเอง หน่วงเอาพระนิพพาน
มาเป็นอารมณ์ ตรงที่เริ่มขาดความรู้สึกวินาทีแรก
นั้นแหละจัดเป็นโคตรภูญาณ ทรงอยู่เพียง 1 ขณะ
จิตเท่านั้น ดังนี้ พระบาลีรับรองไว้ว่า
1) อุปฺปาทํ อภิภุยฺยตีติ โคตฺรภู เป็นปัญญาที่
ครอบงำความเกิด เรียกว่า โคตฺรภูญาณ
2) ปวตฺตํ อภิภุยฺยตีติ โคตฺรภู ปัญญาที่ครอบงำ
ความเป็นไปของรูปนาม เรียกว่า โคตฺรภู
ญาณ
77
