Page 43 - หลักสูตรพระวิปัสสนาจารย์
P. 43
มโนวิญญาณ ย่อมปรากฏขึ้นได้เพราะอาศัย
ภวังคจิตกับสภาพธรรมต่าง ๆ มโนวิญญาณ ทั้ง 3
นี้แหละชื่อว่า ผัสสะ
ผสฺสปจฺจยาเวทนา สมฺภวติ
เวทนา 6 ย่อมปรากฏเกิดขึ้น เพราะอาศัย
ผัสสะ 6 เป็นเหตุ เวทนา 6 ที่เกิดขึ้นโดยอาศัย
สัมผัสสะนั้น คือ
1) จักขุสัมผัสสชาเวทนา การเสวยอารมณ์ที่
เกิดขึ้นโดยอาศัยการกระทบกันระหว่าง
จักขุวิญญาณกับรูปารมณ์ ได้แก่ เวทนาที่
อยู่ในจักขุวิญญานจิต
2) โสตสัมผัสสชาเวทนา การเสวยอารมณ์ที่
เกิดขึ้นโดยอาศัยการกระทบกันระหว่าง
โสตวิญญาณกับสัททารมณ์ ได้แก่ เวทนาที่
อยู่ในโสตวิญญาณจิต
3) ฆานสัมผัสสชาเวทนา การเสวยอารมณ์ที่
เกิดขึ้นโดยอาศัยการกระทบกันระหว่าง
25