Page 242 - หลักสูตรพระวิปัสสนาจารย์

2) เมตตา เป็นคู่ปรับกับพยาบาท

3) พุทธานุสติ เป็นปฏิปักษ์ต่อถีนะมิทธะ

4) กสิณ เป็นปฏิปักษ์ต่ออุทธัจจะกุกกุจจะ
5) จตุธาตุววัตถาน เป็นคู่ปรับต่อวิกิจฉา

เหตุเกิดของนิวรณ์ 5 คือ

1) สุภะสัญญา เป็นเหตุให้เกิดกามฉันทะ
2) ปฏิฆะ เป็นเหตุให้เกิดพยาบาท

3) อรติ เป็นเหตุให้เกิดถีนะมิทธะ

4) เจตโส เป็นเหตุให้เกิดอุทธัจจะ กุกกุจจะ

5) อโยนิโสมนสิการ เป็นเหตุให้เกิดวิจิกิจฉา

จิตมี 89 หรือ 121 ดวง คือ

กามาวจรจิต 54 มหัคคตจิต 27 โลกุตตรจิต 8-

40 (รวมเป็นจิต 89 หรือ 121)

กามาวรจิต 54 ดวง คือ

อกุศลจิต 12 อเหตุกจิต 18 กามาวจรจิต

โสภณจิต 24 (รวมเป็นกามาวจรจิต 54)

224